بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد
چکیده
وجود تنوع در منابع کشت و زرع ازجمله علوفه، یکی از راه‌های تحقق کشاورزی پایدار است. با توجه به محدویت منابع آب و خاک و رقابت زراعت‌‌های مختلف، بهترین روش افزایش تولید علوفه، افزایش عملکرد در واحد سطح، با استفاده از منابع ژنتیکی بومی می‌باشد. در این راستا، جمع‌‌آوری، ارزیابی و استفاده از منابع ژنتیکی گیاهان علوفه‌ای به‌‌منظور بهکارگیری مستقیم یا ایجاد ارقام جدید با پتانسیل ژنتیکی برتر، حایز اهمیت می‌باشد. تنوع ژنتیکی اولیه یا ثانویه در بسیاری از لگوم‌‌ها و گراس‌‌های علوفه‌ای کشور وجود دارد که جزء نمونه‌های ژنتیکی(Accessions) بومی هر منطقه می‌باشند و درگذشته، مورد کشت و بهرهبرداری بوده‌‌اند. استفاده از این منابع، در رسیدن به پایداری تولید علوفه در سیستم‌های کشاورزی، به‌‌ویژه در مقابله با تنش‌های محیطی روز‌‌افزون و احتراز از سیستم‌های تک‌‌کشتی، علاوه بر تولید مواد غذایی متنوع و با ارزش تغذیه‌ای بالا در فصول متفاوت، به‌‌دلیل بهبود حاصلخیزی خاک توسط برخی از این گیاهان، باعث افزایش عملکرد محصولات بعدی می‌شوند. در این پژوهش، قابلیت استفاده از این گیاهان در سیستم‌های زراعی، برای رسیدن به پایداری تولید علوفه، مورد بحث قرار گرفته است.
)