استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
آرتیچوک که در ایران به سیب زمینی ترشی هم موسوم است، گیاهی است که علاوه بر غده، استعداد قابل توجهی برای تولید علوفه نیز دارد. این گیاه، چندساله بوده و رشد آن به روش تکثیر ساقه های زیرزمینی صورت می گیرد. آرتیچوک نسبت به بیشتر آفات و بیماریهای گیاهی مقاوم بوده و در خاکهای با حاصلخیزی کم نیز بهخوبی قادر به رشد و نمو است. در مقایسه با سایر محصولات مرسوم مانند گندم و ذرت، نسبت به سرما تحمل بیشتری از خود نشان میدهد؛ بنابراین رشد و نمو آن در ایام بیشتری از سال میسر است. از آنجاییکه میزان تولید علوفه آرتیچوک در مقایسه با گیاهان علوفه ای رایج، میتواند به مراتب بیشتر باشد، در بعضی نقاط جهان تمایل بیشتری نسبت به استفاده از بخش هوایی این گیاه به عنوان علوفه وجود دارد. میزان تولید علوفه سبز آن تا 100 تن در هکتار نیز گزارش شده است. گوارش پذیری علوفه این گیاه بیش از 600 گرم در کیلوگرم ماده خشک بوده و غلظت پروتئین خام آن از 50 تا 167 گرم در کیلوگرم در بخش هوایی متغیر است. غلظت خاکستر علوفه آن قابل توجه بوده، به طوریکه تا 160 گرم در کیلوگرم ماده خشک آن را تشکیل میدهد. بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که بخش هوایی آرتیچوک عملکرد تولید علوفه قابل توجهی دارد و میتواند بهعنوان یک علوفه با کیفیت قابل قبول، در تغذیه دام مورد استفاده قرار گیرد.