بررسی اقتصادی تولید محصوالت علوفه ای جدید و فراموش شده در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش - مرکز نحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

2 استادیار پژوهش بخش تحقیقات بخش تحقیقات زراعی و با غی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی اقتصادی و امکان‌سنجی تولید برخی گیاهان علوفه‌ای جدید و فراموش‌شده در استان گلستان، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان (عراقی‌محله) اجرا شد. گیاهان علوفه‌ای فراموش شده گیاهانی هستند که در گذشته به صورت خودرو و سنتی در برخی نواحی استان رشد و نمو داشته‌اند، ولی به دلایل متعددی جایگاه خود را در الگوهای زراعی از دست داده‌انـد. اما آن دسته از گیاهان علوفه‌ای که کشت آنها در الگوهای زراعی استان مسبوق به سابقه نبوده، گیاهان علوفه‌ای جدید محسوب می‌شوند. برای ارزیابی و مقایسه اقتصادی و امکان‌سنجی تولید گیاهان علوفه‌ای تریتیکاله (به عنوان گیاه علوفه‌ای مرسوم منطقه)، کلزای علوفه‌ای، باقلای علوفه‌ای، ترشک، چغندر علوفه‌ای، نخود علوفه‌ای و خلر از روش بودجه‌بندی جزیی و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شد. بر پایه نتایج، میانگین درآمد خالص دو گیاه علوفه‌ای کلزا و باقلا به ترتیب 10540012 و 9016619 ریال در هکتار و بیشتر از درآمد خالص گیاه تریتیکاله می‌باشد. هر چند درآمد خالص ماشک، خللر و ترشک کمتر از درآمد خالص تریتیکاله است. با اینحال سودآور می‌باشند. کشت گیاهان علوفه‌ای چغندر و خللر نیز با وجود میزان قابل‌توجه پروتئین در مقایسه با دیگر گیاهان مورد بررسی فاقد سودآوری بوده یا سودآوری اقتصادی کمتری داشتند. بنابراین، چنانچه هدف مدیران و برنامه‌ریزان بخش کشاورزی استان، تولید گیاهان علوفه‌ای با میزان پروتئین بیشتر باشد، نیازمند سیاست-های حمایتی به‌ویژه پرداخت یارانه تولید به کشاورزان، قیمت تضمینی مناسب و سرمایه‌گذاری در تحقیقات بهزراعی و بهنژادی این محصولات خواهد بود.

کلیدواژه‌ها