فومن، رقم زودرس و متحمل به خشکی سورگوم دانه ای، مناسب برای کشت در مناطق مختلف کشور

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران

2 بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند

3 مربی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان ، ایران

4 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان ، ایران

5 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گلستان ، ایران

6 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان و بلوچستان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زابل ، ایران

7 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز ، ایران

8 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان ، ایران

9 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی یزد ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد ، ایران

10 استادیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری ، ایران

11 دانشیار پزوهشگاه بیوتکنولوزی کشاورزی کشور سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران

12 کارشناس ترویج سازمان جهاد کشاورزی قم

13 استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران

چکیده

رقم سورگوم دانه‌ای فومن (KGS23) حاصل برنامه دورگ‌گیری بین لاین‌های LGS33 و KGS21 در کرج می‏باشد. این رقم در آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی در سال 1383، با توجه به عملکرد دانه بالا و دارا بودن خصوصیات زراعی مطلوب از قبیل زودرسی و ارتفاع بوته مناسب، جهت بررسی در آزمایش‏های بعدی انتخاب شد. ‏رقم فومن در آزمایش‏های نیمه‌نهایی طی سال‏های 1384 تا 1386در چهار منطقه با میانگین عملکرد دانه 10750 کیلوگرم در هکتار نسبت به رقم شاهد (کیمیا) حدود شش درصد برتری نشان داد و جهت آزمایش‏های نهایی انتخاب شد. این رقم طی سال‌های 1397 و 1398 در آزمایش‏های سازگاری در هفت منطقه با میانگین عملکرد دانه 7515 کیلوگرم در هکتار، نسبت به ارقام کیمیا و پیام به‌ترتیب 17 و 23 درصد برتری داشت. در آزمایش تحمل به خشکی این رقم نسبت به شاهد (رقم پیام) برتری نشان داد و توانست تحت تنش خشکی متوسط و شدید به‌ترتیب 4/20 و 6/20 درصد عملکرد دانه بیشتری تولید کند. از نظر کیفیت دانه نیز برتری رقم فومن با محتوی پروتئین خام 56/13 درصد، نسبت به ارقام شاهد مشاهده شد. در آزمایش‏های تحقیقی-ترویجی اجرا شده در مزارع زارعین نیز رقم فومن با متوسط عملکرد دانه 4593 کیلوگرم در هکتار، در مقایسه با شاهد (رقم پیام)، 8/22 درصد برتری داشت. به‏طورکلی خصوصیات مهم این رقم شامل عملکرد دانه بالا، پایداری عملکرد، زودرسی، تحمل به خشکی و ساختار مناسب کانوپی برای برداشت مکانیزه است.

کلیدواژه‌ها