1
استادیار مرکز تحقیقات و اموزش و ترویج کشاورزی استان اصفهان
2
عضو هئیت علمی گروه علوم دامی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان
چکیده
گوجه‌فرنگی یکی از محصولات عمده تولیدی کشور است که بیشترین میزان تولید آن در فصل تابستان می‌باشد. این محصول هم به‌صورت تازه خوری مورد مصرف قرار می‌گیرد و هم در صنایع تبدیلی به فرآورده‌های مختلفی چون رب، سس و غیره تبدیل می-شود. در فرآیند تولید رب، گوجه‌فرنگی شستشو و عصاره‌گیری می‌شود و آنچه که از این مرحله باقی می‌ماند تفاله گوجه‌فرنگی نام دارد که شامل پوسته، دانه و تا حدی نیز گوشت میوه است و رطوبت بالایی دارد. نسبت این بخش‌ها در تفاله بسته به رقم گوجه-فرنگی متفاوت می‌باشد اما به‌طور کلی نسبت پوسته از 50 تا 60 درصد و نسبت دانه از 30 تا 40 درصد متغیر است. طبق آمار سال 1398 سازمان جهاد کشاورزی به ترتیب میزان 9/6 و 4/1 میلیون تن گوجه‌فرنگی و تفاله گوجه‌فرنگی در ایران تولید شده است. تفاله گوجه‌فرنگی با حدود 22 درصد پروتئین و 10 درصد چربی می‌تواند به‌عنوان خوراک دام استفاده شود که این امر علاوه بر کاهش نیاز به مواد خوراکی وارداتی و کاهش هزینه دامداران، می‌تواند به حفظ محیط‌زیست و کاهش مصرف آب نیز کمک کند. از تفاله خشک گوجه‌فرنگی در سطح 10 درصد جیره گاوهای شیری و 15 درصد جیره گاوهای پرواری و گوسفند می‌توان به‌عنوان جایگزین منابع پروتئین و کربوهیدرات استفاده کرد. همچنین از تفاله تر گوجه نیز می‌توان به‌صورت افزودنی به سیلوی ذرت و یا حتی از سیلوی تفاله گوجه‌فرنگی به‌عنوان جایگزین منابع علوفه‌ای جیره تا سطح 15 درصد استفاده کرد.
رفیعی, حسن, & امیدی, حسین. (1401). استفاده از تفاله گوجه فرنگی در تغذیه نشخوارکنندگان با هدف بهبود عملکرد و کاهش هزینه های تغذیه. علوفه و خوراک دام, 3(1), 16-23.
MLA
حسن رفیعی; حسین امیدی. "استفاده از تفاله گوجه فرنگی در تغذیه نشخوارکنندگان با هدف بهبود عملکرد و کاهش هزینه های تغذیه". علوفه و خوراک دام, 3, 1, 1401, 16-23.
HARVARD
رفیعی, حسن, امیدی, حسین. (1401). 'استفاده از تفاله گوجه فرنگی در تغذیه نشخوارکنندگان با هدف بهبود عملکرد و کاهش هزینه های تغذیه', علوفه و خوراک دام, 3(1), pp. 16-23.
VANCOUVER
رفیعی, حسن, امیدی, حسین. استفاده از تفاله گوجه فرنگی در تغذیه نشخوارکنندگان با هدف بهبود عملکرد و کاهش هزینه های تغذیه. علوفه و خوراک دام, 1401; 3(1): 16-23.
)