فراتحلیل عوامل فزاینده و کاهنده عملکرد دانه ارزن (بر پایه مطالعات داخلی بین سال‌های 1378 تا 1399)

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان

2 استادیار پژوهش بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه ای، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

3 استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

4 مسئول تحقیقات به نژادی و به زراعی شبدر در بخش تحقیقات ذرت و گیاهان علوفه ای موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

5 استادیار پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج ، ایران

چکیده

با استفاده از روش فراتحلیل (متاآنالیز)، اثرات کمی ناشی از عوامل موثر بر عملکرد ارزن دانه ای با استفاده از نتایج 36 مطالعه انجام شده در بازه زمانی سال‌های 1378 تا 1399 در ایران، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. عوامل زراعی و محیطی مورد مطالعه در این بررسی شامل: تاریخ کاشت، تنش خشکی، محلول پاشی با عناصر غذایی، استفاده از مواد کاهنده تبخیر در شرایط تنش خشکی، کود نیتروژن، کود فسفر و چگونگی استفاده از کود پتاسه بودند. نتایج حاصل از بررسی تاثیر عوامل محدودکننده و فزاینده مورد مطالعه بر عملکرد دانه ارزن نشان داد که تاریخ کاشت به میزان 97/10- درصد، تنش خشکی به میزان 12/51- درصد، محلول پاشی عناصر غذایی به میزان 05/17 درصد، کاربرد کاهنده‌های تبخیر و تعرق به میزان 20/10 درصد، کود نیتروژن به میزان 16/66- درصد، کود فسفر به میزان 12/44 درصد و چگونگی کاربرد کود پتاسه به میزان 61/7 درصد عملکرد دانه ارزن را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین، بر پایه نتایج حاصل از تحقیق، مواردی چون: تاریخ کاشت بعد از تیر تا اواسط مرداد، شرایط بدون تنش تا تنش متوسط خشکی، محلول پاشی با عناصر مغذی، استفاده از کاهنده‌های تبخیر و تعرق در شرایط تنش خشکی، مصرف کود اوره تا 150 کیلوگرم در هکتار، مصرف 100 کیلوگرم فسفر و مصرف برگی کود پتاسه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها