ارزیابی سه گونه فسکیوی بلند، علف پشمکی و علف باغ از گندمیان علوفه ای برای تولید علوفه در زیست بومهای زراعی مناطق سرد و معتدل

نویسندگان

1 پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمالغرب و غرب کشور، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز.

2 بخش تحقیقات فیزیولوژی مولکولی، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج

3 پژوهشکده بیوتکنولوژی کشاورزی منطقه شمالغرب و غرب کشور، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز

چکیده

ایجاد تنوع در کشت گیاهان علوفه‌ای موجب افزایش سازگاری و پایداری تولید علوفه در زیست‌بوم‌های زراعی به‌ویژه در شرایط تغییر اقلیم می‌شود. در این تحقیق از بذور ترکیبی حاصل از تلاقی پلی‌کراس ژنوتیپ‌های منتخب سه گونه شامل فسکیوی‌بلند زودرس و دیررس، علف‌پشمکی و علف‌باغ استفاده ‌شد. عملیات کاشت بذور هر گونه در مساحت تقریبی 2000 متر مربع و با تراکم 25-20 کیلوگرم در هکتار در 16 شهریور ماه 1398 در مرکز پشتیبانی گاو بومی نژاد سرابی در شهرستان سراب در شرایط کشت آبی انجام شد. چین اول در اواخر فصل بهار در زمان گلدهی و چین دوم پس از رویش مجدد در اواخر فصل تابستان سال 1400 با استفاده از کوادرات یک متر مربعی در سه تکرار برداشت شدند. بیشترین عملکرد علوفه خشک سالیانه مربوط به فسکیوی‌بلند زودرس با 5/11 تن در هکتار بود و پس از آن علف پشمکی با 1/10 تن در هکتار در رتبه دوم، علف باغ هم با عملکرد 9/8 تن در هکتار در رتبه سوم و فسکیوی‌بلند دیررس با 9/7 تن در هکتار در رتبه چهارم قرار گرفتند. از نظر درصد پروتئین خام، گونه علف باغ با 12 درصد بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد و بعد از آن گونه‌های علف‌پشمکی با 85/10 درصد و فسکیوی‌بلند زودرس با 11/10 درصد در رتبه دوم و فسکیوی‌بلند دیررس با 56/9 درصد در رتبه سوم قرار گرفتند. از نظر درصد الیاف نامحلول در شوینده‌های اسیدی (ADF) گونه علف‌باغ با 07/45 درصد در رتبه اول قرار گرفت ولی سه نمونه دیگر با مقدار 38 الی 42 درصد اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند و در رتبه دوم قرار گرفتند. با توجه به عملکرد و کیفیت مناسب گراس‌های ارزیابی شده در این پژوهش این گیاهان از پتانسیل تولید خوبی برای تولید علوفه خشبی با استفاده از آب سبز در زیست بومهای زراعی در مناطق سرد و معتدل کشور برخوردار هستند.

کلیدواژه‌ها