فراز، رقم مناسب جو جهت کشت درمناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری دیم کشوربرای مصرف علوفه

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی سازمات تحقیقات آموزش . ترویج کشاورزی

2 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مغان- ایران

3 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گنبد- ایران.

4 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات علوم زراعی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

5 موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج- ایران.

6 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران

7 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه- ایران

8 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج- ایران

9 پردیس تحقیقات و آموزش کشاورزی گچساران و سایت ملی دیم، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویر احمد، سازمان تحقیقات،

10 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گنبد- ایران

11 مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه- ایران

12 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد- ایران

13 - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل- ایران

14 معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم ( سرارود - کرمانشاه ) ،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

چکیده

رقم جدید فراز در سال زراعی 90-1389 در قالب خزانه بین‌المللی از طریق مرکز بین‌المللی تحقیقات کشاورزی در مناطق خشک ( ایکاردا) وارد کشور شده و در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کوهدشت ارزیابی گردید. با توجه به وزن هزاردانه 44 گرم (وزن هزار دانه رقم ایذه 39 گرم)، عملکرد دانه 5995 کیلوگرم در هکتار) و 8/36 درصد برتری نسبت به رقم ایذه (میانگین عملکرد دانه شاهد 4/4381 کیلوگرم در هکتار) انتخاب گردید. نتایج ازمایش مقدماتی مشترک حاکی از میانگین عملکرد 4022 کیلوگرم در هکتار رقم فراز و برتری 3/2 درصدی در سال زراعی 91-1390 نسبت به رقم ماهور(4/3933 کیلوگرم در هکتار) بود. این رقم در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته در سال 92-1391 با عملکرد دانه 4442 کیلوگرم در هکتار (همتراز با رقم ماهور- به عنوان شاهد برتر) و برتری 9/1 درصدی نسبت به متوسط عملکرد رقم‌های ماهور و خرم ، جهت ورود به ازمایش های یکنواخت سراسری در پنج منطقه با اقلیم گرم و نیمه گرم گزینش شد. میانگین کل عملکرد دانه رقم فراز طی سه سال ازمایش یکنواخت سراسری، 3774 کیلوگرم در هکتاربود که برتری نسبت به رقم خرم را نشان می‌داد. میانگین عملکرد دانه رقم فراز از خزانه‌های بین‌المللی تا یکنواخت سراسری 3/4608 کیلوگرم در هکتار و با برتری 2/5 درصدی نسبت به شاهد برآورد گردید. براساس نتایج تجزی پایداری جو در آزمایش یکنواخت سراسری،رقم فراز با میانگین رتبه 1/7، انحراف معیار رتبه 3/5، ضریب تغییرات محیطی 8/43% به عنوان بهترین ژنوتیپ پایدار تعیین شد. رقم فراز در مقابل بیماری‌های مهم شایع در ایستگاه‌های هم اقلیم از مقاومت بالایی برخوردار بود. درصد پروتئین دانه رقم فراز جو 2/12 درصد و 5/0 درصد بیشتر از رقم خرم تعیین شد. بنابراین رقم فراز می تواند به عنوان رقم جدید در اقلیم گرم و نیمه گرم وارد عرصه زارعین گردد.

کلیدواژه‌ها